Naip Tayini (Niyabet)

İstinabeden farklıdır. Çünkü naip tayini toplu mahkemelerde, mahkeme binasının dışında ama mahkemenin yargı çevresi içinde yapılacak bir usul işlemi için toplu mahkeme yerlerinden birisinin görevlendirilmesi.

Diyelim ki; Ankara ticaret mahkemesi bir işlem yapacak. Keşif yapacak. Üyelerden birisine diyor ki git Çankaya’ya keşif yap. İşte adam hastanede ağır hasta. Git hastaneye adamın ifadesini al gel deniyor. İşte buna ne deniyormuş; naip hakim. Gördüğünüz gibi bu şekilde görevlendirilme işlemine niyabet deniyor. (Diğer adıyla naip üye) Naip hakim kendi mahkemesinin işini yapıyor. Kendi yargı çevresinde ama mahkeme binası dışındaki bir işlem için görevlendiriliyorlar.

İstinabe ile Naip tayini arasındaki farklar:

Naip tayini Mahkemenin yargı çevresi içinde yapılacak işlemlerde söz konusu olur Mensup olunan mahkemenin işi yapılır Yalnız toplu mahkemelerde söz konusu olabilir Böyle bir durum söz konusu olamaz

İstinabe

• Mahkemenin kendi yargı çevresi dışında yapılacak işlemlerde söz konusu olur.
• Başka bir mahkemenin işi yapılır.
• Tek hakimli ve toplu mahkemelerde    işlerlik kazanabilir
• Türk mahkemeleri ile yabancı mahkemeler arasında da olabilir

Ama en önemli fark; birisi kendi yargı çevresinde kendi işini yapıyor, diğeri bir başka mahkemenin yargı çevresi dışında yapılacak bir işini yapıyor.