VUK’da yorumu düzenleyen bir hüküm var ( VUK madde 3). TMK 1 gibi. TMK 1 yorum yöntemlerini örtülü olarak saydıktan sonra tali yorum kaynaklarına ( mahkeme kararları ve öğreti) atıf yapar. VUK ise sadece yorum yöntemlerini sayıyor. Bu hüküm olmasaydı da vergi hukukunda yorum yöntemlerini kullanacaktık. Yazmasaydı daha iyiydi, sıralama anlamında işi daha çok karıştırıyor bu hüküm.
- Lafzı yorum ve Amaçsal yorum (“lafzı ve ruhu” demiş)
- Tarihsel yorum ve Sistematik yorum (“konuluşundaki maksat, hükümlerin kanunun yapısındaki yeri ve diğer maddelerle olan bağlantısı” demiş)
Vergi yasalarını yorumlarken bu 4 tane yorum yönteminden hangilerini uygulayacağız, aralarında bir sıra var mı?
- Önce metinden başlarız, lafza bakarız. Ama lafızla birlikte amaçsal yorum da yapılır, ruhu dediğine göre. İlk etapta bu iki yorum yöntemini kullanacağız.
- Lafzın açık olmadığı hallerde yani lafza ve amaca baktığında bir anlam çıkaramıyorsak ya da lafız ve amaçsal yorumdan birbirine zıt anlamlar çıkıyorsa; o zaman tarihsel ve sistematik yoruma bakıp hükmü anlamlandırmaya çalışacağız.
Ancak vergi hukuku öğretisinde hatırı sayılır derecede akademisyen 4 yorum yönteminin de aynı anda kullanılacağını ifade ediyor. Aslında yasada hiçbir yorum yöntemi yazmasaydı katılırdım, olması gereken de bu. Dördünü de kullanacaksın, çıkan sonuçları test edeceksin, birbirine uygunsa zaten sorun yok. Uyumsuzluk varsa o noktada çeşitli politikalarla (daraltıcı-genişletici) bir tercihte bulunacaksın. Ancak şu hükme baktığımızda yorum yöntemlerinin hepsinin aynı anda kullanılacağını söylemek çok mümkün gözükmüyor. 1. Derecede lafzi ve amaçsal yorum, 2. Derecede tarihsel ve sistematik yorumu kullanmak gerekiyor.